Επιμέλεια: Ελίνα Φαρσάρη
Μία σημαντική πρωτοβουλία πήρε «σάρκα και οστά» στις 5 Φεβρουαρίου, με την
υπογραφή του πρωτοκόλλου συνεργασίας, ανάμεσα στους ιθύνοντες του
θεσμού του Πανεπιστημίου των Ορέων, της Περιφέρειας Κρήτης αλλά και
πολλών δημάρχων του νησιού.
Η εθελοντική πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου των Ορέων, που έχει ως
εμπνευστή τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιάννη Παλλήκαρη, έχει
γνωρίσει μεγάλη απήχηση στους κατοίκους των ορεινών όγκων της Κρήτης,
ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Οκτώβρη, στη διάρκεια της
συνόδου των πρυτάνεων που είχε διοργανώσει το Πανεπιστήμιο Κρήτης, οι
εκπρόσωποι των διοικήσεων των ΑΕΙ, εντυπωσιάστηκαν από τις δράσεις του
Πανεπιστημίου των Ορέων.
Το πρωτόκολλο συνεργασίας της 5ης Φεβρουαρίου, μεταξύ των εμπνευστών
της σημαντικής αυτής πρωτοβουλίας και της Αυτοδιοίκησης υπογράφηκε στην
Ιερά Μονή του Βώσακου στο Ρέθυμνο, ενώ η Διοικούσα Επιτροπή του
Πανεπιστημίου των Ορέων με επικεφαλής τον κ. Παλλήκαρη παρουσίασε τους
σκοπούς του οράματός της αλλά και τις δράσεις του εγχειρήματος. Στην
παρουσίαση συμμετείχαν εκτός από τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης,
ο καθηγητής Γενικής Ιατρικής Χρήστος Λιονής, ο επίκουρος καθηγητής
Βιολογίας Στέργιος Πυρίντσος και ο επίκουρος καθηγητής του Παιδαγωγικού
Τμήματος Δημήτρης Καραγιώργος. Στη συνάντηση συμμετείχαν ακόμη αρκετοί
ακαδημαϊκοί, μέλη του Πανεπιστημίου των Ορέων, όλοι τους εθελοντές αλλά
και πλήθος κόσμου.
Μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου, οι ομάδες εργασίας του
Πανεπιστημίου των Ορέων επισκέφθηκαν τα Ζωνιανά, τα Λιβάδια, την Αξό
και τη Σίβρυτο. Πιο συγκεκριμένα, στα Ζωνιανά, ο κ. Παλλήκαρης και ο κ.
Λιονής παρουσίασαν τα αποτελέσματα της έρευνας και των μελετών που
έχουν γίνει τα τελευταία πέντε χρόνια στην περιοχή, παρουσία γιατρών,
φοιτητών, κοινωνικών φορέων αλλά και των κατοίκων του χωριού.
Στα Λιβάδια, ομάδα πανεπιστημιακών και άλλων εθελοντών του
Πανεπιστημίου των Ορέων είχαν ανοιχτή συζήτηση με τη νεολαία του
χωριού. Στην εκδήλωση αυτή συμμετείχαν περισσότεροι από 100 νέοι, μαζί
με γονείς αλλά και εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας. Στην Αξό, οι
οφθαλμίατροι των Ορέων με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή
Οφθαλμολογίας Ευστάθιο Δετοράκη, εξέτασαν ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων
της, ενώ στη Σίβρυτο, ο κ. Πυρίντσος μαζί με εθελοντές, επισκέφθηκαν τα
μέλη του Συνεταιρισμού Ρίγανης και Αρωματικών Φυτών Κρήτης, με τα οποία
και συζήτησαν θέματα που αφορούν σε γενικότερα στα φυτά και το
περιβάλλον της επαρχίας Αμαρίου στο Ρέθυμνο. Σύμφωνα με τους
διοργανωτές, όπως άλλωστε επισημάνθηκε και κατά τη διάρκεια της
εκδήλωσης για την υπογραφή του Πρωτοκόλλου Συνεργασίας «η αγάπη και η
ευγνωμοσύνη είναι έκδηλη στα πρόσωπα και τις συμπεριφορές των
αποκλεισμένων στα ορεινά, κατοίκων της Κρήτης, και αυτό οπλίζει τις
ψυχές των μελών – εθελοντών του Πανεπιστημίου των Ορέων».
Φιλοσοφία και αποστολή μιας πρωτοβουλίας
Με κεντρικό σύνθημα «Συν-βιωματική παιδεία» και «Γίνε υποστηρικτής,
γίνε Ορέος», οι αυτουργοί του Πανεπιστημίου των Ορέων έχουν θέσει
συγκεκριμένους στόχους στην αποστολή τους, η οποία διέπεται από
εκπαιδευτικού χαρακτήρα φιλοσοφία.
Για αυτήν ακριβώς τη φιλοσοφία του Πανεπιστημίου των Ορέων, οι
δημιουργοί του υπογραμμίζουν: «Οι σύγχρονες κοινωνίες αποτελούνται από
κοινωνίες πόλεων, στις οποίες η περιφέρεια και κυρίως οι αποκλεισμένες
ομάδες συρρικνώνονται, και οδηγούνται σε ακόμη μεγαλύτερο κοινωνικό
αποκλεισμό. Μέσα απ’ αυτή την ιδιότυπη, μη βιωματική πολιτισμική
μετάλλαξη, προωθούνται τα αξιώματα του ψυχρού επίπεδου πολιτισμού της
τηλεόρασης και του πλαστικού χρήματος, ενώ επέρχεται και η
συνεπακόλουθη εξάρτηση και εργασιακή υποθήκη των κατοίκων της. Όλα αυτά
σε συνδυασμό με την ασυλλόγιστη εξάντληση των φυσικών πόρων και την
ταύτιση της έννοιας και ποιότητας ζωής με την υλική ευμάρεια και τον
ελεύθερο χρόνο που διατίθεται στην ψυχαγωγία, οικοδομείται μια σαθρή
ιεράρχηση προτεραιοτήτων και απαξιώνεται το ιδεώδες της παιδείας».
Ποια είναι όμως η αποστολή του εναλλακτικού Πανεπιστημίου; Οι
εμπνευστές του επισημαίνουν: «Το Πανεπιστήμιο των Ορέων ξεκίνησε ύστερα
από παροτρύνσεις, πρωτοβουλίες και ιδέες των ανθρώπων της Κρήτης.
Πρωτοπόροι και οραματιστές είναι μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας του
Πανεπιστημίου Κρήτης, διανοούμενοι, φοιτητές, άνθρωποι της Πίστης και
άνθρωποι που είναι δια βίου ερωτευμένοι με την Κρήτη. Η βιωματική γνώση
ήδη εξαφανίζεται κάτω από τα στατιστικά δεδομένα της επιστήμης, όπου η
πληροφοριακή ανακύκλωση μας έχει καταστήσει άναρθρους. Οι ορεινές
περιοχές της Κρήτης έχουν ανάγκη για να αναπτυχθούν και από την
συν-αρωγή της πανεπιστημιακής κοινότητας. Η ίδια η πανεπιστημιακή
κοινότητα βγαίνει από τον ελεφάντινο πύργο της και προσεγγίζει τους
ανθρώπους της υπαίθρου. Το σημείο συνάντησης των δύο αυτών τάσεων
συνιστά το Πανεπιστήμιο των Ορέων».
Οι στόχοι του είναι σαφείς και συγκεκριμένοι, και οι δράσεις του
κινούνται στην κατεύθυνση της «αλλαγής προτύπου ευημερίας – της
προστασίας του ανθρώπινου και φυσικού περιβάλλοντος – της απόρριψης του
υπερκαταναλωτισμού και του ακραίου ατομικισμού – της βιώσιμης ανάπτυξης
με την ανάκτηση των χαμένων ανθρωπίνων σχέσεων και την πολιτισμική
ταυτότητα των μικρών κοινωνιών – της ενίσχυσης της παραδοσιακής
οικονομίας με μοντέρνα εργαλεία διαχείρισης – της απάλειψης της
παραβατικότητας – της απεξάρτησης από την οικονομία του δανεισμού και
των επιδοτήσεων – του επαναπροσδιορισμού της ανθρώπινης ευτυχίας με
ανθρώπινους δείκτες και όχι με εισοδηματικά δεδομένα – της ανάκτησης
του κατά κεφαλήν εισοδήματος ευτυχίας».